De tweede helft van ons verblijf ging tegengesteld aan het eerste deel: eerst in de stad , daarna naar het binnenland.
We begonnen de week met een hele dag naar Sunny Point. Eerst naar Kaaki. Ze is blij met haar elektrische rolstoel en kan er ook mee overweg, zij het dat er nog wel verbetering mogelijk is, zowel in de rijvaardigheid als wat betreft aanpassingen rondom het huis. We hebben gebeld met de ergotherapeute die bij haar langs zal gaan om ter plekke adviezen en rijles te geven. Ook zal ze gestimuleerd worden de stoel niet alleen te gebruiken om de deur uit te gaan, maar er grotere delen van de dag in te zitten. Ze heeft een werkblad en de stoel is naar alle kanten verstelbaar, dus dat zou moeten kunnen.
Omdat ze nog steeds niet op de bigisma skoro ( het volwassenen onderwijs) is toegelaten ” omdat ze daar geen gehandicapten willen” probeerden we of ze de eenvoudigste apps om letters en cijfers te leren zou kunnen gebruiken op een iPad. Daar was ze erg enthousiast over, ze leek het ook op te pakken. Mogelijk hebben we ook nog een vrijwilliger die de komende tijd met haar kan oefenen.
Daarna maakten we een rondgang langs alle andere mensen die we in Sunny Point ondersteunen en langs de oude bekenden, die we daar inmiddels hebben.
Aan het eind van de middag maakten we een les mee van de muziekgroep en van de hiphop. Daar werden we zo vrolijk van!
Urmilla is in januari begonnen met de muziek. Ze heeft een musical geschreven en ze maakt alles zelf: muziekinstrumenten van kalebassen en petflessen, kleding van oude lappen en ondertussen laat ze de kleintjes die meekomen omdat er geen oppas is in een hoekje tekenen en kleuren. Ze had deze keer een gitaar bij zich en had haar vader meegenomen. Hij is ook muziekleraar en wilde wel eens zien wat zijn dochter daar doet.
Het was geweldig te zien hoe ze de groep bespeelde zonder ook maar een keer haar stem te verheffen of boos te kijken, en dat met 40 enthousiaste kinderen. Ze liet de ze zingen, dansen, toneel spelen, ze hangen aan haar lippen. Er was ook een nieuw liedje in het Saramaccaans over een vlinder die in de droge tijd hoog en laag vliegt over de zandbanken in de rivier. Saramaccaans is de taal van het binnenland, die door alle mensen in die wijk, die daar gekomen zijn op de vlucht in de binnenlandse oorlog, gesproken 
wordt. Het is een heel andere taal dan het Sranang, de officiële taal naast Nederlands. Wij braken onze tong over de klanken, zij kenden het in een kwartier.
Na de muziek kwam de hiphop. Dat zijn oudere kinderen. De groep was kleiner dan normaal omdat het nog vakantie was. Het zijn jongens en meisjes en er is een flinke discipline. Er wordt gewerkt naar een grote uitvoering in juli.
Soms worden we wel eens moe van het trage tempo waarin veel dingen hier gaan, maar zo’n dag bruist zo van de energie, dat dat er ruim tegenop weegt.
In de rest van de week hebben we veel tijd besteed aan overleg hoe nu verder met de iPads. Het was niet voor niets dat we begonnen in Gujaba, maar het is daar toch te moeilijk gebleken. Zodra je met een klein clubje kinderen aan de gang gaat gaat het geweldig, ook en misschien wel juist daar, waar zo weinig en slecht Nederlands gesproken wordt. Echter, in een hele klas lukt het niet. Daarvoor is teveel begeleiding nodig en de leerkrachten zijn teveel bezig met overleven om extra energie in iets nieuws te steken. Het hoofd van de school vond het heel jammer maar reëel dat er een nieuwe opzet kwam. De iPads zijn nu verdeeld over de twee scholen daar, elk vijf stuks, precies goed voor bijles, de stagiaires in Gujaba, die ze gaan gebruiken als buurthuisactiviteit in de avonduren, ook met een klein groepje, de Clarkeschool, eveneens voor bijlessen en de school in Brownsweg, waar het hoofd zit met wie destijds het hele plan gemaakt is maar die vlak voor het schooljaar begon overgeplaatst werd. Daar gaan ze overdag tijdens de lessen gebruikt worden.
Wij gaven nog extra instructie tot we er zelf vierkante ogen van hadden, maar we zijn nu wel optimistischer over de toekomst.
Graag wilden we nog een keer naar Nickerie, zowel om het Olga Clarck kinderhuis nog een keer te bezoeken, een huis waar we een aantal jaar geleden erg enthousiast over waren, als om naar Bigi Pan te gaan, een prachtig natuurgebied daar. Deze keer hadden we daar tijd voor, dus dat deden we.
Over het kinderhuis zijn we nog steeds enthousiast, met 43 kinderen, een beheerdersechtpaar en een paar losse medewerkers loopt het allemaal als een trein. ieder kind heeft een taak, gezamenlijk wordt de hele huishouding gedaan en verbouwingen doet de directeur Gilliano zelf met de jongens. Win- win: het kost allemaal minder, en de kinderen kunnen bijna alles als ze het huis verlaten.
Zie hun website
Hierna weer naar het binnenland.
De belangrijkste reden om nog een keer terug te gaan naar Gujaba, naast het organiseren van de iPads, was om contact te leggen tussen de stagiaires Coco en AnneWil en de mensen die via Unicef en de stichting Cocon bezig zijn activiteiten voor adolescenten te ontwikkelen in Gujaba. Dat gaat op een hele andere manier dan wij het doen. Er is een prachtig organogram van de organisatie, er is een bestuur, er worden mensen getraind, het duurt allemaal heel lang maar zit op papier gedegen in elkaar, terwijl wij misschien wel heel gemakkelijk beginnen maar wel bijsturen als dat nodig is. Het mooiste zou zijn als je van elkaar expertise en spullen gebruik zou kunnen maken. In de stad hadden we al contact gehad met Unicef en Cocon en daar leken de mensen er wel mee in te stemmen, maar dat wilden we in Gujaba zelf ook graag bespreken met de stagiaires erbij. Jammer genoeg konden zij op het laatste ogenblik niet komen. Toch hebben we de ” vergadering” door laten gaan. We hadden de namen van het bestuur en via de BO (bestuursopzichter ) zijn ze bij elkaar geroepen. Ook de hoofden van de scholen waren erbij, wij hadden bier en sap ingekocht en daar zaten we dan.
De vraag was of ze iets zagen in samenwerking en of ze de stagiaires een beetje zouden willen helpen als ze daarom zouden vragen. Wij dachten dat er wel een discussie zou komen maar zo gaat dat niet. Ze trokken zich terug om zich te beraden omdat ze met één antwoord moesten komen. Na verloop van tijd kwamen ze weer aan tafel, de broeder van de poli die ook in het bestuur zit nam het woord en tot onze vreugde was het antwoord dat ze graag willen samenwerken ten behoeve van de ontwikkeling van de kinderen. Dat is een goede start. Nu is het nog zaak om vrijwilligers te vinden die het werk doorzetten als de stagiaires er tijdelijk of langer niet zijn. De hoop is dat er straks weer nieuwe stagiaires zijn, maar er zullen altijd gaten te vullen zijn. Vrijwilligerswerk doen zonder dat daar betaling tegenover staat wordt vrijwel niet gedaan, ook niet als dat in het belang van je eigen kinderen is. Dat wordt nog een punt maar dat zien we dan wel weer. Er zijn al wat moeders benaderd en die lijken er niet negatief tegenover te staan.
Na Gujaba gingen we naar Brownsweg, waar Imro Leidsman nu hoofd van de school is.
Voor deze reis de laatste tocht op de rivier. Wat een verschil met november, toen het zo laag water was dat we bij alle stroomversnellingen moesten uitstappen en omlopen. Nu was het water zo hoog dat we stroomafwaarts binnen een uur in Atjoni waren.
Brownsweg heet ook binnenland maar het is een wereld van verschil. Je kunt er over de weg komen en er is stroom. De kinderen spreken ook veel beter Nederlands hoewel de voertaal thuis ook Saramaccaans is.
Er was al een leerkracht voor het ICT onderwijs, dat daar mondjesmaat gegeven wordt, en die gaat nu vrijgesteld worden om met de iPads te werken. Wij hadden haar de vorige week al in de stad geïnstrueerd en je kon merken dat ze veel ervaring heeft. We hebben wat lessen bijgewoond, hier gaat het wel klassikaal en dat lijkt een goede kans te hebben.
Die nacht regende het zo verschrikkelijk dat de stroom uitviel. Zelfs hier zit je dus met opladen maar Imro verzekerde ons dat dat binnen een dag hersteld wordt.
Daarna nog een paar dagen in Paramaribo om alles af te ronden en ons voorjaarsverblijf zit er weer op.
Joleen en Marianne